Samen met mijn collega was ik te gast bij Kai Michelsen, coördinator van de bacheloropleiding European Public Health (EPH), bij de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences van de Universiteit Maastricht. Het EPH-programma is nog relatief jong. Zelf heb ik enige jaren geleden de master EPH gevolgd en in het verlengde daarvan mijn promotieonderzoek uitgevoerd. Collega Andy heeft enige jaren geleden de master-opleiding Healthcare Policy, Innovation and Management gevolgd aan dezelfde faculteit. Voor ons beiden dus bekend terrein.
Wat houdt de bacheloropleiding European Public Health in?
Maastricht University heeft historisch gezien een sterke link met Europese thema’s. Denk bijvoorbeeld aan de ondertekening van het Verdrag van Maastricht in 1992. Met het Verdrag van Maastricht kwam er ook een ‘public health’ artikel in de Europese wetgeving, waarmee er een toenemende behoefte ontstond om gezondheidsproblematiek vanuit een grensoverschrijdend en Europees niveau aan te pakken. In principe heel logisch, want landen kampen grotendeels natuurlijk met dezelfde gezondheidsproblemen. De opleiding European Public Health speelt in op deze behoefte vanuit een drieledige focus: ten eerste wordt er veel aandacht geschonken aan het vergelijken van de aanpak in verschillende landen, om op die manier te leren van goede voorbeelden elders. Daarnaast bestaat er ook veel aandacht voor de daadwerkelijke grensoverschrijdende samenwerking op regionaal niveau, bijvoorbeeld in Euregionale samenwerkingsverbanden. Een derde focusgebied, tenslotte, is het zogenaamde ‘multi-level governance’ principe. Het idee achter dit principe is dat beleid steeds meer in een constante wisselwerking tussen nationale, regionale en transnationale overheden wordt gemaakt. Zo gaan regio’s vaak voorop daar waar het gaat om grensoverschrijdende samenwerking en kunnen zij tegelijkertijd thema’s op de agenda van transnationale organisaties als de EU of de Wereldgezondheidsorganisatie zetten. Nationale overheden scheppen dan weer de wettelijke kaders waar zorgsystemen zich in bewegen.
Kort gezegd kunnen we stellen dat de opleiding EPH sterk focust op de institutionele kant van de gezondheidszorg, al worden ook zorginhoudelijke thema’s als ‘infectieziekten’ en ‘alcoholmisbruik’ behandeld, om er maar enkele te noemen.
Hoe kan de studentenpopulatie van de bachelor EPH worden gekarakteriseerd in termen van herkomst van studenten?
Er zijn binnen de bachelor EPH drie hoofdgroepen te onderscheiden: ongeveer één derde van de studenten komt uit Nederland, één derde uit Duitsland, de rest bestaat uit studenten afkomstig uit zo’n 20 landen, ook van buiten Europa. Ook van elkaar leren studenten dus veel van de zorgsystemen in andere landen en hoe men met internationale collega’s oplossingen voor grensoverschrijdende gezondheidsproblematieken uitwerkt.
Wordt er in het opleidingsprogramma van de bachelor EPH ook aandacht besteed aan de ontwikkelingen in de regio Zuid-Limburg, dan wel de Euregio?
Er bestaan vanuit het bachelor programma diverse links met de (Eu)regio, veelal praktisch van aard. Zo zijn er altijd wel studenten die in hun afstudeerthesis aandacht schenken aan een of ander Euregionaal thema.
Daarnaast wordt ook actief de samenwerking opgezocht met andere organisaties en initiatieven in de Euregio. Voorbeelden zijn EMRIC (het grensoverschrijdende samenwerkingsverband van brandweer en ambulancezorg) en euPrevent (het grensoverschrijdende samenwerkingsverband op het gebied van publieke gezondheid). Concreet krijgt deze samenwerking vorm door middel van gastsprekers, stageplekken voor studenten en afstudeerprojecten. Een specifieke module over gezondheidszorg in de Euregio Maas-Rijn is er niet. Of dit wenselijk zou zijn is ook nog maar de vraag. Waarom zou je je beperken tot één regio? Oplossingen die in de ene regio werken zijn immers evengoed toepasbaar in andere grensregio’s. Tegelijkertijd speelt de opleiding zeker wel in op actuele thema’s. Op het moment dat er iets relevants gebeurt in de regio komt dit direct in praktijkopdrachten aan de orde.
Welke kansen op de arbeidsmarkt biedt de bachelor EPH voor afgestudeerden?
De meeste EPH-alumni stromen weliswaar door naar een masteropleiding, maar desalniettemin ziet men dat EPH-alumni vooral terecht komen in beleidsgeoriënteerde of consultancy jobs. Onder andere, maar zeker niet alleen, bij Europese organisaties. Ook op regionaal en lokaal niveau blijkt er namelijk steeds meer vraag te zijn naar deskundigen op het gebied van grensoverschrijdende gezondheidszorg.
Hoe heeft de bachelor EPH zich de afgelopen jaren ontwikkeld en wat zijn de doelstellingen voor de komende jaren?
De bachelor EPH kent al jaren een stabiele instroom van studenten, rond de 100 per jaar. Doelstelling voor de komende jaren is dan ook vooral om deze stabiele positie te behouden. Al zijn er wel een aantal maatschappelijke ontwikkelingen gaande die een directe impact zouden kunnen hebben op de toekomstige instroom van studenten. Denk bijvoorbeeld aan het toenemende anti-EU sentiment in veel landen, of de Brexit. De impact van dergelijke ontwikkelingen op de opleiding kan tweeledig zijn: ofwel ze leiden tot een lagere interesse in Europees georiënteerde opleidingen als EPH, óf ze leiden juist tot een hogere deelname van jongeren in het publieke debat. Bovendien, Brexit of niet, gezondheidsproblematiek stopt niet aan de grens. Het verder verbeteren van het public health netwerk, ook met andere scholen en opleidingsinstituten, zowel voor studenten als voor docenten, staat dan ook (nog steeds) hoog op de agenda.
Bedankt voor het lezen en mocht u vragen of opmerkingen hebben, aarzel dan niet om ons te contacteren.