Onlangs ontmoette ik Stijn Lambregts, een jonge gedreven health professional. Lambregts is werkzaam als afdelingshoofd Kwaliteitsverbetering bij het Zuyderland ziekenhuis, maar daarnaast ook actief als voorzitter van Medical Business Projects Maastricht. Ik interviewde hem over dit laatste. Medical Business Projects Maastricht is onderdeel van een landelijke stichting en heeft als doel het verbeteren van de zorg door het verbinden van medische en bedrijfskundige perspectieven van jonge artsen en managers.
Vanuit welke behoefte is Medical Business Projects ontstaan?
“Medical Business Projects is onderdeel van Stichting Medical Business. De eerste, primaire, behoefte is heel simpel: artsen met verstand van zaken over het bredere zorgsysteem. Wat je merkt is dat jonge zorgprofessionals, met name medici, in hun opleiding weliswaar geleerd krijgen hoe ze ziektes moeten behandelen en hoe ze moeten omgaan met patiënten, maar eigenlijk nog onvoldoende weten hoe het zorgsysteem er buiten de behandelkamer uitziet. Hoe werkt bijvoorbeeld de organisatie van een ziekenhuis, hoe lopen de financieringsstromen, hoe zitten zaken juridisch in elkaar, hoe zorgt een manager dat een polimedewerker op een bepaalde plek komt te staan, wie helpt me met het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van de zorg? Al dat soort onderwerpen, waar je als arts heel veel invloed op kunt hebben, maar waar in de opleidingen nog te weinig aandacht aan wordt besteed. Tegelijkertijd zien we dat er onder jonge zorgprofessionals wel steeds meer behoefte komt om juist ook op managerial en organisatorisch niveau een steentje bij te dragen om het zorgsysteem verder door te ontwikkelen. Medical Business Projects voorziet in die behoefte, door dat extra stukje kennis te bieden aan jonge zorgprofessionals.”
Waarom is er gekozen voor een projectmatige aanpak?
“Als je kijkt naar Stichting Medical Business breed, dan zijn er vier pijlers: ‘education’, ‘master classses’, ‘labs’ and ‘projects’. De eerste drie zijn landelijk en focussen met name op een stukje leeraspect. Je kunt de vier pijlers ook indelen op basis van intensiteit van deelname. Als je als jonge zorgprofessional wilt proeven van het thema kun je je bijvoorbeeld inschrijven voor ‘education’. Je kunt dan op een heel laagdrempelige manier kennis absorberen die breder is dan alleen het medische vlak, bijvoorbeeld door middel van summer schools of online courses. Een stapje verder gaan de masterclasses. Deze worden één keer per jaar georganiseerd en bestaan uit een viertal avonden met sprekers uit de zorg, zoals bestuurders en zorgverzekeraars, die je meenemen in de business van de zorg. Als je dan nog niet genoeg hebt gehad of je wilt meteen in de praktijk aan de slag gaan met een daadwerkelijk probleem in een zorgorganisatie, dan kun je je inschrijven voor Medical Business Projects. De projecten zijn bovendien lokaal georganiseerd, in Amsterdam, Rotterdam en sinds drie jaar dus ook in Maastricht.”
Hoe ziet de werkwijze van Medical Business Projects er dan concreet uit?
In de projecten gaan studenten vanuit verschillende opleidingen vier maanden lang aan de slag met een echt probleem waar een zorgorganisatie tegenaan loopt, legt Lambregts uit. Het kan gaan om studenten geneeskunde en gezondheidswetenschappen, maar ook om studenten verpleegkunde, bedrijfskunde of rechten. Kortom: iedereen die interesse heeft in de organisatorische kant van de zorg. Vanuit multidisciplinair samengestelde teams kijken de studenten naar het betreffende probleem. “Dit leidt tot hele leuke inzichten die je anders niet had gekregen, juist door die verschillende perspectieven”, benadrukt Lambregts. “De kracht is daarnaast dat er een directe meerwaarde voor de zorginstelling is, in de vorm van een concreet implementeerbaar advies voor een daadwerkelijk probleem.”
De studenten gaan natuurlijk niet lukraak van start, maar werken volgens een bepaald kader. Heel belangrijk in dit proces is de betrokkenheid van een aantal externe consultants van Deloitte, KPMG of Accenture. In de eerste maand wordt de probleemstelling goed ingekaderd. “Dit lijkt in eerste instantie vaak een ietwat overbodige stap, ‘er ligt immers een opdracht’. Toch moet je als groep echt in gesprek gaan met de opdrachtgever over de vraagstelling. Deze weet namelijk ook niet altijd precies wat hij wil en vaak zit er een vraag achter een vraag. Dat zijn consultancy skills die je meteen goed moet toepassen. In de tweede maand wordt er een plan van aanpak opgesteld voor de beantwoording van die vraag. De derde maand staat in het teken van data verzamelen en het houden van interviews. De vierde maand, tenslotte, wordt gebruikt om conclusies te trekken en tot een eindresultaat te komen. Elke maand wordt afgesloten met een mijlpaalgesprek, samen met de opdrachtgever, de consultancy-coach en het MBP bestuur. Dat is een mooi moment om te kijken waar je als groep staat en of alles nog steeds in lijn is met de verwachtingen van de opdrachtgever. Belangrijk is overigens dat studenten zich niet laten verleiden tot het testen van bepaalde oplossingen in de organisatie. Het gaat echt om het neerleggen van een concreet implementeerbaar advies.”
Hoe worden de teams samengesteld?
“We hebben 2 startmomenten per jaar, met 2 projecten per keer. Studenten solliciteren hiervoor. Overigens niet voor een individuele opdracht, maar voor MBP als geheel. Wij stellen voor alle opdrachten vervolgens zelf de teams samen, op basis van wat goed matcht qua persoonlijkheid en studieachtergrond, maar ook op basis van wat praktisch gezien handig is. Als je bijvoorbeeld al een coschap in het Zuyderland doet, is het ook handig als je daar je project kunt doen. Juist dit lokale karakter maakt het voor studenten leuk.”
Hoe ziet jullie business model er uit?
“We doen het allemaal vrijwillig. Ook de studenten. Het is immers geen onderdeel van hun opleiding, maar doen mee puur vanuit een intrinsieke motivatie. De zorginstellingen (de opdrachtgevers dus) betalen een kleine bijdrage. Momenteel zijn dit nog vooral ziekenhuizen, maar we willen ook andere zorgorganisaties, zoals verpleeghuizen en thuiszorgorganisaties, meer gaan betrekken. We worden daarnaast begeleid door consultancybureaus Deloitte, KPMG en Accenture, zonder winstoogmerk. Voor hun is het een stukje maatschappelijke bijdrage, maar daarnaast natuurlijk ook een stukje exposure naar zorginstellingen toe en een manier om ‘jonge high potentials’ al in een vroeg stadium te leren kennen. Deze begeleiding is uniek voor MBP en zorgt ervoor dat de studenten net die extra stappen kunnen zetten.”
In hoeverre is de dienstverlening van MBP uniek en vernieuwend?
“Het unieke is dat je echt focust op de leerervaring van jonge studenten en het feit dat ze meteen in de praktijk een toepassing kunnen doen en meerwaarde kunnen zien.” Die leerervaring is volgens Lambregts net zo belangrijk als het resultaat. “Aan de ene kant heb je natuurlijk een klant-opdrachtgever relatie, daar zijn de studenten zich ook bewust van, maar daarnaast is er ook veel ruimte voor persoonlijke leerdoelen.” Daarnaast bestaat het bestuur van MBP zelf ook uit jonge zorgprofessionals. “Voor en door jonge zorgprofessionals, dat is misschien wel de grootste meerwaarde.”
Welk soort projecten hebben tot nu toe al de revue gepasseerd?
“De verscheidenheid aan projecten is groot. Zo hebben we een opdracht gehad met betrekking tot een advies voor een ICT systeem rondom personele planning: hoe kun je dat nu op de beste manier inrichten?” Een ander voorbeeld dat Lambregts noemt is het inrichten van de kliniek van de toekomst: welk soort huiskamer moet je inrichten om patiënten zodanig te kunnen mobiliseren en activeren om tijdens hun opname al heel actief bezig te zijn en daarmee hun herstel te bevorderen? Nog een ander voorbeeld heeft betrekking op een onderzoek naar de patiënt-ervaringen van twee poliklinieken: welke momenten in de ‘patiëntreis’, van moment van verwijzing van huisarts naar het ziekenhuis tot het moment dat men wordt binnengeroepen in de spreekkamer van de arts, zijn bepalend voor hun ervaring? Hier raak je aan de communicatie tussen huisarts en ziekenhuis, maar ook aan zaken als het parkeerbeleid van het ziekenhuis en de bejegening in de wachtkamer: kun je bijvoorbeeld al verwachtingen laten zien in de wachtkamer ten aanzien van wanneer men aan de beurt is? Een laatste voorbeeld heeft betrekking op de optimale inrichting van een ziekenhuis, huisvestingstechnisch gezien: “studenten werden gevraagd om een advies uit te brengen over welke patiëntengroepen je het beste waar in het ziekenhuis kunt indelen. Kern van elke opdracht is dat deze organisatorisch gedreven is. Welk aspecten daarin specifiek aan de orde komen, bijvoorbeeld meer financieel of meer juridisch of personeelsgericht, dat kan heel verschillend zijn.”
Welke samenwerkingspartners zijn er in Limburg bij MBP betrokken? Wordt er ook samengewerkt met opleidingsinstellingen?
“De primaire doelgroep is de universitaire student. De universiteit ondersteunt ons weliswaar in haar communicatiekanalen, maar heeft het initiatief nog niet actief omarmd. Dit heeft denk ik vooral te maken met een stukje onbekendheid. Maar, tegelijkertijd vinden we steeds meer basis in de opleidingen, via het informele circuit. Het aantal aanmeldingen is groeiende en elke ronde hebben we weer meer sollicitanten dan beschikbare plekken. We staan overigens heel erg open voor samenwerkingsverbanden met de universiteit. We zouden bijvoorbeeld heel goed als onderdeel kunnen fungeren in een wetenschapsparticipatie- (WESP) of gezondheidsparticipatie (GEZP) stage van masterstudenten geneeskunde.”
Welke (groei)ambities heeft MBP voor de toekomst?
“Ik denk dat we samen met MBP Amsterdam en Rotterdam de inhoudelijke kennis die we opdoen vanuit de diverse projecten nog meer kunnen bundelen en beter kunnen neerzetten, zodoende dat er ook breder geleerd kan worden van de resultaten. Want ook al is de context daar misschien anders, de thema’s zijn vaak toch hetzelfde. Als stichting hoop ik daarnaast dat we de komende jaren ook in andere delen van het land kunnen starten. Als ik specifiek kijk naar Maastricht en het soort projecten die we hier uitvoeren, dan zie ik dat de zorg hier heel erg aan het veranderen is, bijvoorbeeld in de zin van meer samenwerking in de regio en de verplaatsing van ziekenhuiszorg naar de eerste lijn. We zouden heel graag een project willen opzetten gericht op die verschuivingen in het zorglandschap en hierin ook andere zorgorganisaties, zoals verpleeghuizen, huisartsen, thuiszorg etc. meenemen.”
Waar staat MBP Maastricht over een jaar?
“Over een jaar hoop ik dat we als MBP Maastricht nog meer naamsbekendheid en nog meer betrokkenheid bij opleidingen hebben, zodat studenten ons nog beter weten te vinden.” En al is het aantal aanmeldingen groeiende, kwaliteit gaat altijd boven kwantiteit benadrukt Lambregts: “het aantal opdrachten moet behapbaar blijven om de kwaliteit te kunnen blijven waarborgen.”
Bedankt voor het lezen en mocht u vragen of opmerkingen hebben, aarzel dan niet om ons te contacteren.