Auteur: Wesley Jongen
Datum: 11-5-2023
In België kende men natuurlijk al de bacheloropleiding ergotherapie, maar sinds 2013 is er de master in Ergotherapeutische Wetenschappen, een unieke interuniversitaire opleiding tussen Universiteit Hasselt, Universiteit Gent, Katholieke Universiteit Leuven en Universiteit Antwerpen. De master wordt vanaf september 2023 aan de Universiteit Hasselt aangeboden. Het is de enige Nederlandstalige master in zijn soort in Nederland en België. Ik sprak met Annemie Spooren (assistant professor revalidatiewetenschappen) en Barbara Piškur (assistant professor revalidatiewetenschappen) over deze interessante master en de onderwijskundige ontwikkelingen die er aan ten grondslag liggen.
Kunnen jullie iets meer vertellen over de master in Ergotherapeutische Wetenschappen?
“Enerzijds biedt de master of science een verdieping van ergotherapeutische wetenschappen. Een aantal onderwerpen wordt, vergeleken met de bachelor, verder uitgediept. Denk hierbij aan arbeid en gezondheid op het werk en het ergotherapeutisch handelen bij specifieke doelgroepen, zoals kinderen, migranten, kwetsbare doelgroepen en personen met geestelijke gezondheidsklachten. Anderzijds kijken we ook breder dan enkel de inhoudelijke verdieping. Hoe kun je bijvoorbeeld zodanig met cliënten samenwerken dat zij daadwerkelijk mee participeren in hun eigen zorgproces? Of, als er technologische producten worden ontwikkeld, hoe kun je dan samen met cliënten, op basis van co-creatie, tot betere oplossingen komen? We hebben het dan dus echt over design thinking skills, vaardigheden die in de huidige tijd steeds meer gevraagd worden.” Studenten krijgen ook de gelegenheid een aantal (inter)nationale experts binnen de ergotherapie en ervaringsdeskundigen te ontmoeten.
Naast de master zelf, is ook het zogenaamde ‘schakeljaar’ interessant om te vermelden. In België is het namelijk zo dat studenten, voordat ze aan een master mogen beginnen, een tussenjaar volgen. Enerzijds komen in de schakeljaren van de diverse opleidingen een aantal generieke onderwerpen aan de orde, zoals wetenschappelijke vaardigheden en management vaardigheden. Anderzijds zijn er een aantal specifieke vakken, in dit geval rondom het ergotherapeutisch handelen en Occupational Science. Kern van het schakeljaar, aangeboden aan de Katholieke Universiteit Leuven i.s.m. de andere betrokken universiteiten, is in ieder geval een stukje wetenschappelijke vorming en kritisch denken, als voorbereiding op de master.
Wat is de meerwaarde van een masterprogramma in dit vakgebied?
“Als ergotherapeuten vormen we een kleine vakgroep, terwijl de complexiteit van het werk enorm is toegenomen. We merken bovendien dat we steeds meer vanuit verschillende crossovers met andere disciplines moeten samenwerken.” De master biedt daarom een inhoudelijke verdieping binnen het eigen vakgebied, gecombineerd met een nadrukkelijke focus op cross-overs en interprofessionele samenwerking. “Ik geloof echt dat we de populatie van ergotherapeuten in hun kracht kunnen zetten om meer evidence-based of evidence-informed te werken, samen met andere professionals en ervaringsdeskundigen”, benadrukt Barbara. “We helpen daarmee niet alleen de eigen populatie, maar ook de kwaliteit van zorg en welzijn in het algemeen.”
“Naast deze inhoudelijke en wetenschappelijke verdieping zorgen we er met deze master ook voor dat onze ergotherapeutische professionals sensitiever voor innovatie worden. Wat zijn bijvoorbeeld de trends in het onderwijs, zorg- en welzijnsveld en in de maatschappij waarop we voorbereid moeten zijn en hoe kunnen we ook in de toekomst goed in blijven spelen op dergelijke veranderingen?”
De interprofessionele focus van de opleiding is overigens direct zichtbaar in het onderwijsprogramma zelf. Zo worden bepaalde opleidingsonderdelen samen met andere opleidingen georganiseerd. Een voorbeeld is de module ‘Design with people’, waarin er wordt samengewerkt met studenten architectuur en eindgebruikers. Een andere vorm is dat studenten van de ene opleiding aansluiten bij onderdelen van een andere opleiding of dat studenten samen met studenten van andere opleidingen aan interdisciplinaire opdrachten werken. Een voorbeeld is de module Projectmanagement, waarin er door studenten vanuit verschillende disciplines wordt samengewerkt aan één opdracht. Iedere student werkt weliswaar vanuit eenzelfde gedachte, maar kijkt daarbij wel wat hij of zij kan meebrengen vanuit het eigen vakgebied.
Welke mogelijkheden voorzien jullie voor Euregionale samenwerking binnen jullie vakgebied?
Er bestaan volgens Annemie en Barbara legio mogelijkheden voor Euregionale samenwerking. Samenwerking binnen het hoger onderwijs is overigens ook niet geheel nieuw, zowel op persoonlijk niveau, als op opleidingsniveau, als op het vlak van onderzoek. Zo is Barbara naast haar werk bij de UHasselt ook werkzaam als hoofddocent bij Zuyd Hogeschool. Op bachelor-niveau wordt er daarnaast al samengewerkt tussen Zuyd Hogeschool en Hogeschool PXL in Hasselt. “Een master als deze kan ook de bacheloropleidingen weer versterken, door de uitwisseling van kennis, zowel inhoudelijk als op het vlak van onderwijsontwikkeling”, benadrukken Annemie en Barbara. Juist door het unieke karakter van de master Ergotherapeutische wetenschappen is er ook geenszins sprake van concurrentie. Samenwerken kan de diverse masteropleidingen in de Euregio Maas-Rijn juist versterken. Mogelijkheden te over dus om wederzijds te verkennen.
Voor meer informatie: www.uhasselt.be/ergotherapie