Geboortezorg Limburg was al eerder het onderwerp van één van onze artikelen. Hoog tijd voor een vervolg, om te bezien welke invloed de Coronacrisis heeft op de kraamzorg. Ik sprak Esther Gerrits, sinds januari 2020 directrice van Geboortezorg Limburg. Vorig jaar tijdens de eerste lockdown was Geboortezorg Limburg dus nog een vrij nieuwe organisatie voor Esther. Toch heeft ze naar eigen zeggen juist in die periode de organisatie heel goed leren kennen.
Welke impact heeft de Coronacrisis het afgelopen jaar op uw organisatie gehad?
“Natuurlijk leven er in sommige gezinnen angsten en vragen als ‘stel dat je Corona krijgt, wat betekent dat dan voor onze baby?’ en ‘is de kraamverzorgende wel genoeg beschermd en kan zij mij besmetten?’ Ook voor medewerkers zelf is dit natuurlijk heel spannend geweest, vooral tijdens de eerste lockdown toen de beschermende middelen simpelweg heel schaars waren. Belemmerend was ook dat stagiaires meegeteld werden als bezoek en daarom niet mee mochten naar de gezinnen. Dat is lastig, want je wil enerzijds natuurlijk optimale bescherming voor gezinnen, maar je wil natuurlijk ook zorgen voor jonge aanwas en kraamzorg voor de toekomst, maar we stonden wat dat betreft met onze rug tegen de muur.
Tegelijkertijd heeft de crisis ook heel veel creativiteit bij onze medewerkers opgeleverd, zoals het organiseren van raamvisites of kraamvisite die buiten is opgevangen, terwijl de kraamverzorgende de beschuit met muisjes door de brievenbus aanreikte. Ook tijdens teamoverleggen kwamen er prachtige verhalen naar voren, zoals geslaagde borstvoeding omdat er minder prikkels waren en verhalen over de rust en de kalmte die in gezinnen heersten. Wat wij gezien hebben is dat Corona dus ook mooie dingen heeft betekend voor mensen. Ik vind het heel belangrijk om ook dat tegengewicht te bieden. Natuurlijk was het niet leuk op het moment dat er een besmetting was en het was ook best verdrietig dat mensen geen kraamvisite mochten ontvangen. Maar aan de andere kant betekende dat ook dat gezinnen met hun kraamverzorgende in een ‘bubbel’ zaten, en dus in alle rust van hun baby’tje konden genieten. Dat hebben onze medewerkers heel duidelijk gezien. Zij konden er als het ware iets moois binnenshuis van maken. De veerkracht die men heeft laten zien maakt me heel trots. Ik heb hierdoor ook in no-time de organisatie leren kennen.”
Zijn er concrete maatregelen geïnitieerd als gevolg van de Coronacrisis?
“We hebben een enorm werkgebied, namelijk heel Limburg. In de backoffice hadden we al gezien hoe efficiënt het kan zijn om soms te beeldbellen. Maar ook als extra ondersteuning voor ouders zijn we die mogelijkheid gaan inzetten. Volgens voorschriften van onze brancheorganisatie werkten medewerkers in een met Corona besmet gezin in aangepaste uren en met beschermende middelen. Om onze opvoedingsondersteuning en voorlichting rondom bijvoorbeeld borstvoeding goed te kunnen geven hebben we toen de mogelijkheid aan gezinnen geboden om te beeldbellen, aanvullend aan de fysieke zorg. Dan ging de kraamverzorgende bijvoorbeeld na drie uur weg en op een later moment had het gezin dan een extra contactmoment. Maar denk ook aan de avonden en nachten. Als je bijvoorbeeld ’s avonds bevallen bent en je komt heel laat thuis, dan volstaat in sommige situaties misschien een digitaal contactmoment en is het genoeg om elkaar alvast even te zien. Dat zijn wel zaken die we geleerd hebben en die we er graag in willen houden.” Esther benadrukt dat deze dienstverleningsvarianten natuurlijk nooit de fysieke zorg zullen vervangen, maar dat het wel een extra dimensie toevoegt aan de kraamzorg zoals we die tot nu toe kenden. Een ander positief effect van de Coronacrisis is dat het medewerkers een ‘professionaliseringsboost’ heeft gegeven. “Omdat ook de verloskundige de richtlijnen in het kader van Covid-19 diende te volgen, hebben wij op bepaalde momenten, met de verloskundige op afstand, de controles uitgevoerd. Ik bedoel daarmee niet te zeggen dat de verloskundige niet meer nodig is in de kraamweek, maar juist dat het samenspel veel prominenter is geworden. Zo kan de verloskundige op basis van het voorwerk van de kraamverzorgende bijvoorbeeld heel goed inschatten wanneer het wel of niet nodig is om langs te komen.”
Wat heeft de Coronacrisis met u persoonlijk gedaan?
“Ik ben heel ambitieus aan mijn nieuwe functie begonnen in januari 2020. Ik herinner me nog goed de eerste keer dat ik de trap opliep naar mijn nieuwe kantoor, vol met ideeën over waar ik met de organisatie naar toe wilde. Maar toen kwam Corona en werden we opeens een crisisorganisatie en werd ik de crisismanager. Er veranderde toen een heleboel. Enerzijds was het allemaal nieuw, omdat je in een nieuwe organisatie komt, maar anderzijds leerde ik de organisatie en het werkveld daardoor heel snel kennen. Dit geldt niet alleen voor mijn eigen organisatie, maar ook in samenwerking met de collega-kraamzorgorganisaties en de verloskundigen, want we zijn echt samen opgetrokken in die crisis die eigenlijk, weliswaar in een andere fase, nog steeds gaande is.”
Welke lessen heeft u als organisatie geleerd uit de Coronacrisis?
“Wat wel echt is blijven hangen is de vraag of we onze zorg wel moeten blijven organiseren zoals we het nu doen, of dat het ook anders kan? Het recht op kraamzorg is voor iedereen in Nederland gelijk, maar het is daarbij zaak om in te spelen op wat dat prille gezin precies van ons nodig heeft. Dit stopt niet altijd na die harde grens zoals die nu gesteld wordt. Soms wil je wat langer kunnen blijven of de ondersteuning meer flexibel inzetten. Goed kijken naar wat er nodig is en met welk doel je je zorg inzet en het jonge gezin écht centraal stellen, daar gaat het om.”
Bedankt voor het lezen en mocht u vragen of opmerkingen hebben, aarzel dan niet om ons te contacteren.