Datum: 12 maart 2025
Auteur: Wesley Jongen
In deze nieuwe serie artikelen van Health in Limburg ligt de nadruk op het thema interprofessionele samenwerking. Ik sprak voor dit eerste artikel met Jerôme van Dongen, lector van het bijzonder lectoraat Interprofessionele samenwerking in de wijk van Zuyd Hogeschool, over het belang van onderzoek rondom dit thema.
Wat is de meerwaarde van interprofessionele samenwerking?
“Interprofessionele samenwerking stelt professionals in staat complexe vraagstukken vanuit verschillende perspectieven te benaderen. Dit leidt tot meer geïntegreerde oplossingen en een hogere kwaliteit van zorg of ondersteuning.” Van Dongen benadrukt de complementariteit van disciplines als essentiële factor. “Samen kunnen professionals en informele zorgverleners betere beslissingen nemen en meer maatwerk leveren.”
Waarom is onderzoek rondom dit thema belangrijk?
“Interprofessionele samenwerking in de wijk speelt een cruciale rol in het verbeteren van de kwaliteit van zorg en welzijn. De kracht van dit onderzoek ligt met name in het blootleggen van uitdagingen en het ontwikkelen van praktische oplossingen. Actiegerichte onderzoeken dragen bij aan materialen en programma’s die de samenwerking optimaliseren. De urgentie wordt versterkt door maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende druk op de zorgsector, arbeidsmarktkrapte en mantelzorgers die overbelast raken. Interprofessionele samenwerking kan helpen deze problemen te adresseren en daarmee kwalitatieve zorg en ondersteuning duurzaam te waarborgen.”
Je lectoraat is een bijzonder lectoraat. Wat houdt dit precies in?
“Een bijzonder lectoraat verschilt van reguliere lectoraten doordat het wordt gefinancierd door een praktijkorganisatie, in dit geval de MIK & PIW Groep. Deze organisatie, actief in kinderopvang en sociaal werk in Zuid-Limburg, benadrukt interprofessionele samenwerking als strategisch speerpunt. Het lectoraat dient niet alleen voor onderzoek en praktijkontwikkeling, maar vormt ook een brug naar het onderwijs, waarmee het duurzame impact creëert op verschillende niveaus.”
Loopt de MIK & PIW Groep met deze focus op interprofessionele samenwerking voor de troepen uit in de regio?
Van Dongen ziet de MIK & PIW Groep inderdaad als een koploper in de regio. De organisatie beperkt zich namelijk niet tot het erkennen van het belang van interprofessionele samenwerking, maar zet deze visie ook daadwerkelijk om in actie. Dit gebeurt via gerichte scholing, het faciliteren van onderzoek en het ontwikkelen van innovatieve samenwerkingsvormen. Het is deze praktische aanpak die hen onderscheidt van andere organisaties in het domein zorg en welzijn. “Binnen de MIK & PIW Groep valt op dat medewerkers een open houding ontwikkelen ten opzichte van samenwerking over de grenzen van disciplines en expertisegebieden heen. Dit wordt gestimuleerd door een cultuur waarin verbinding centraal staat en er ruimte is om buiten de bestaande kaders te denken als dat de zorg ten goede komt. Een concreet voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van integrale kindcentra, waar onderwijs, kinderopvang en zorgpartners nauw samenwerken om optimale ontwikkelkansen te bieden voor kinderen.”
Wat zijn volgens jou de belangrijkste uitdagingen, maar ook kansen, van een verdere implementatie van interprofessionele samenwerking?
“Een grote uitdaging ligt in het aantonen van de impact van interprofessionele samenwerking. Elk samenwerkingsverband opereert binnen een unieke context, hetgeen generieke meetmethoden bemoeilijkt. Tegelijk biedt dit ook kansen, zoals onderzoek naar het lerend vermogen binnen interprofessionele samenwerkingsverbanden. Het promotieonderzoek van Femke van Lambaart richt zich hier bijvoorbeeld op en ontwikkelt materialen die praktijkgericht leren stimuleren.”
De afgelopen twee jaar hebben laten zien hoe het bijzonder lectoraat van Jerôme van Dongen interprofessionele samenwerking kan bevorderen door praktijkgericht onderzoek, scholing en implementatie. De uitdagingen zijn groot, maar de potentie voor verbeterde zorg en welzijn maakt dit werk onmisbaar. Door continue innovatie, onderzoek en scholing kunnen lectoraten zoals deze een blijvende impact hebben op de zorgsector en daarbuiten. Interessant om te vermelden, tenslotte, is dat er recent vanuit het lectoraat een post-hbo-leergang is gelanceerd om professionals te scholen in het begeleiden, coachen en faciliteren van interprofessionele samenwerkingsprocessen in hun eigen praktijk. Voor meer info over de leergang zie: https://www.zuydprofessional.nl/opleidingen/facilitator-interprofessionele-samenwerking/