Ik sprak met Brigitte van der Zanden, directrice van de Stichting euPrevent, over het belang van publieke gezondheid in een Euregionale context. euPrevent is in 2010 opgericht, toen nog als een initiatief van twee enthousiastelingen, inmiddels operationeel als onafhankelijke stichting. Doel was, en is, het verbeteren van de levenskwaliteit van de burger in de Euregio Maas-Rijn (het samenwerkingsverband tussen Zuid-Limburg en de haar omringende regio’s in Duitsland en België). Hoe euPrevent dit doel nastreeft? Met name door te fungeren als ondersteunende organisatie voor organisaties actief op het gebied van (publieke) gezondheidszorg.
Waarom is er behoefte aan een Euregionale aanpak op het vlak van gezondheidszorg?
Ten eerste is er de klassieke variant, denk daarbij bijvoorbeeld aan de burger uit het ene land die naar een ziekenhuis in een buurland gaat en daarbij te maken krijgt met verschillende gezondheidszorgsystemen. Maar het kan ook gaan om de impact van veranderend beleid. Denk bijvoorbeeld aan het aangescherpte beleid in Nederland rondom alcoholconsumptie door jongeren. Preventieorganisaties in België worden steeds meer geconfronteerd met minderjarige jongeren uit Nederland die hun feestjes in België gaan organiseren omdat ze daar wél nog vanaf 16 jaar mogen drinken. Tenslotte is het ook nuttig om te leren van elkaars systemen. Een concreet voorbeeld hiervan is het project Senior Friendly Communities, waarin euPrevent samen met haar partners een activiteitenbuffet heeft samengesteld om gemeenten dementievriendelijker te maken en hen beter om te leren gaan met de maatschappelijke problematiek rondom ouderdomsdepressie. De activiteiten waar gemeenten uit kunnen kiezen zijn niet opnieuw bedacht, maar hebben zich al bewezen elders in de Euregio en worden op maat voor de eigen gemeente gemaakt.
euPrevent uniek in Europa
Europa is weliswaar volop in beweging als het gaat om grensoverschrijdende samenwerking in de zorg, maar meestal gaat het dan om projecten, bovendien veelal gericht op de klassieke gezondheidszorg. euPrevent gaat verder, niet alleen door de focus op publieke gezondheid, maar ook door het structurele karakter van haar werk. “Duurzaamheid is een belangrijke pijler. Het gaat er bij euPrevent niet om een project te starten, maar vooral om een proces te starten.” De Senior Friendly Communities methode is door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zelfs bestempeld als ‘good practice’ in Europa.
Wat merkt de burger in de Euregio van de aanwezigheid van euPrevent?
Brigitte van der Zanden geeft duidelijk te kennen dat euPrevent zich niet direct tot de burger richt, maar juist ondersteunend is aan de organisaties die dat wél doen. Al vinden er heus wel interessante initiatieven voor de burger plaats, zoals onlangs nog een theaterstuk over dementie en depressie, getiteld ‘Vergeten en Verzonken’.
Dit alles gezegd hebbende zijn we natuurlijk nieuwsgierig naar de doelen die euPrevent over een jaar heeft bereikt.
Naast een WHO Regions for Health conferentie, belooft Brigitte van der Zanden ons in ieder geval nog dat er een ‘euregionale kennismakelaar’ wordt aangesteld, er ingezet wordt op een verbreding van de euPrevent aanpak naar andere Euregio’s en dat de zogenaamde ‘social norms approach’ zal worden toegepast op preventiemethoden in de publieke gezondheidszorg. Als fictief voorbeeld van dit laatste noemt Brigitte het huidige beleid rondom alcoholgebruik onder jongeren. Veel jongeren denken nu wellicht dat iedereen om hen heen drinkt, terwijl dit in werkelijkheid, als je naar de cijfers kijkt, vaak helemaal niet het geval is. Bij de ‘social norms approach’ gaat het om het dichten van het verschil tussen wat als sociaal wenselijk wordt beschouwd en de werkelijkheid, met als doel gerichter beleid te kunnen ontwikkelen en uitvoeren.
Bedankt voor het lezen en mocht u vragen of opmerkingen hebben, aarzel dan niet om ons te contacteren.